Marcowa podwyżka stóp procentowych, to już szósta z cyklu. Aktualna stopa bazowa wzrosła do poziomu 3,5%. Co to oznacza dla kredytobiorców?

Wyższe stopy procentowe to wyższe raty kredytów ze zmiennym oprocentowaniem. Rosnące raty w połączeniu z wysoką inflacją (wskaźnik CPI w styczniu 2022 roku wyniósł 9,2%) wpływają na ocenę zdolności kredytowej przez banki. Sprawdź na jaką kwotę kredytu możesz liczyć w marcu 2022.

Dlaczego raty rosną?

Oprocentowanie kredytów hipotecznych w PLN ze zmienną stopą procentową zależy od wskaźnika WIBOR. Wskaźnik ten w uproszczeniu reprezentuje koszt, po którym banki komercyjne pożyczają sobie nawzajem pieniądze. Jednym z elementów, który ma wpływ na WIBOR są właśnie stopy procentowe kształtowane przez Radę Polityki Pieniężnej (im wyższe stopy procentowe, tym wyższy WIBOR).

Oprocentowanie = WIBOR 3M/6M + MARŻA BANKU

Od czego zależy Twoja zdolność kredytowa?

Banki, badając Twoją zdolność kredytową, oceniają jaką maksymalnie ratę jest w stanie regulować bez opóźnień Twoje gospodarstwo domowe. Im wyższa rata kredytu (wyższy WIBOR) oraz im wyższe koszty utrzymania gospodarstwa (wysoka inflacja), tym niższa maksymalna rata, a co za tym idzie dostępna kwota kredytu.

Jak zmieniła się Twoja zdolność kredytowa na przestrzeni ostatnich 2 lat?

Przeanalizowaliśmy dostępną kwotę kredytu dla trzech różnych gospodarstw domowych:

• Gospodarstwo 1
  Rodzina 2+1 z łącznym dochodem 7 tys. zł netto i ratami kredytów gotówkowych w wysokości 300 zł
• Gospodarstwo 2
  Rodzina 2+1 z łącznym dochodem 11 tys. zł netto (8 tys. zł z działalności oraz 3 tys. z umowy o pracę) oraz miesięcznymi alimentami 500 zł
• Gospodarstwo 3
  Singiel z łącznym dochodem 16 tys. zł z tytułu działalności gospodarczej i ratami w wysokości 1200 zł.

Poniżej zdolność kredytowa powyższych gospodarstw:

Pierwsze znaczące zmiany w ocenie zdolności kredytowej przez banki nastąpiły w marcu 2020 (pierwszy lock down). Wtedy najbardziej ucierpiały osoby prowadzące działalność gospodarczą, których zdolność spadła średnio o ok. 11% (dodatkowo większość banków na kilka miesięcy wykluczyła dochód przedsiębiorców z branż „zagrożonych”, co w praktyce skutkowało spadkiem zdolności kredytowej do zera). Warto zauważyć, że już w sierpniu 2020 banki oceniały zdolność kredytową na podobnym poziomie jak przed pandemią.

Od połowy 2021 roku zdolność kredytowa gospodarstw systematycznie spada. W marcu 2022 osoby z umowami o pracę mogą liczyć na kwotę kredytu niższą o 31% względem „szczytu zdolności” z połowy 2021 roku, a zdolność kredytowa osób prowadzących działalność gospodarczą spadła o ponad 35%. Jest to efekt inflacji (rosnących kosztów utrzymania) oraz rosnących stóp procentowych.

Chcesz wiedzieć jaką masz zdolność kredytową w Twojej indywidualnej sytuacji? Sprawdź nasz autorski kalkulator klikając przycisk poniżej:

Czy to dobry moment na kredyt?

Droższe kredyty powinny ograniczyć popyt na rynku nieruchomości, w tym na te kupowane w celach inwestycyjnych. Inwestorzy mogą sobie pozwolić na chłodną kalkulację, ale gdy motywacją do zakupu nieruchomości jest np. powiększająca się rodzina, trudno wyczekiwać tego „idealnego momentu” – po prostu potrzebujemy więcej przestrzeni do życia.

Podwyżki stóp procentowych mogą ustabilizować ceny na rynku nieruchomości, ale trudno mówić o perspektywie znaczących spadków, ponieważ analitycy wskazują, że walka z inflacją potrwa przynajmniej 2 lata (wysoka inflacja to również wzrost cen nieruchomości). Dodatkowo są inne czynniki wzrostu cen nieruchomości, o których pisaliśmy w tym artykule.

Co ze stałym oprocentowaniem?

Od lipca 2021 roku banki mają obowiązek posiadać ofertę kredytów z okresowo stałym oprocentowaniem (zazwyczaj okres ten wynosi 5 lat). W okresie obowiązywania stałej stopy procentowej Klient ma pewność, że jego rata będzie cały czas taka sama – tzn. nie będzie zależna od stóp procentowych. Mimo tego, że wartość oprocentowania stałego jest zazwyczaj wciąż wyższa niż oprocentowanie przy zmiennej stopie, to coraz więcej Klientów wybiera ten wariant, który zabezpiecza ich przed dalszymi wzrostami stóp procentowych. Decyzję o wyborze wariantu oprocentowania najlepiej podjąć po szczegółowej analizie ofert z ekspertem kredytowym.

Podsumowanie

Podwyżki stóp procentowych to naturalny mechanizm walki z inflacją, dlatego planując mieszkanie warto kierować się rozsądkiem i zaplanować sensowny margines bezpieczeństwa i nie brać kredytu na maksymalną, dostępną dzisiaj kwotę kredytu. Proces kredytowy najlepiej zaplanować z doświadczonym ekspertem kredytowym, który wskaże dopasować rozwiązanie finansowe dopasowane do Twojej aktualnej sytuacji oraz różnych scenariuszy w przyszłości.

Tomasz Ryznarski z JakiKredyt.pl